Τι μπορεί να πάθει κάποιος από λάθος μετάγγιση αίματος;

Τι μπορεί να πάθει κάποιος από λάθος μετάγγιση αίματος; Τι είναι η ασυμβατότητα αίματος;

Επιπλοκές από λάθος μετάγγιση

 της Κλεοπάτρας Ζουμπουρλή, μοριακής βιολόγου, medlabnews.gr iatrikanea 

Η μετάγγιση αίματος είναι μία σωτήρια ιατρική πράξη που εφαρμόζεται καθημερινά σε χιλιάδες ασθενείς. Ωστόσο, όταν πραγματοποιείται με λάθος τρόπο – κυρίως λόγω ασυμβατότητας ομάδας αίματος – μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρές, ακόμη και θανατηφόρες επιπλοκές. Τι ακριβώς μπορεί να συμβεί σε έναν άνθρωπο από μια λανθασμένη μετάγγιση;

Τι είναι η ασυμβατότητα αίματος;

Το ανθρώπινο αίμα διακρίνεται σε τέσσερις βασικές ομάδες (Α, Β, ΑΒ, Ο) και σε δύο τύπους Rhesus (Rh+ και Rh-). Αν το άτομο που λαμβάνει το αίμα (λήπτης) πάρει αίμα από μη συμβατή ομάδα, τότε το ανοσοποιητικό του σύστημα μπορεί να επιτεθεί στα ερυθρά αιμοσφαίρια του δότη, προκαλώντας μια αντίδραση που λέγεται αιμολυτική αντίδραση.

Επιπλοκές από λάθος μετάγγιση:

Οξεία αιμολυτική αντίδραση

Είναι η πιο επικίνδυνη μορφή. Το σώμα του λήπτη καταστρέφει τα ερυθρά αιμοσφαίρια του μεταγγιζόμενου αίματος, απελευθερώνοντας ουσίες που μπορούν να βλάψουν τα νεφρά, την καρδιά και άλλα όργανα.

Συμπτώματα: πυρετός, ρίγος, δύσπνοια, πόνος στη μέση, ερυθρό ή σκουρόχρωμο ούρο, υπόταση, αιφνίδιος θάνατος.

Νεφρική ανεπάρκεια

Η μαζική αιμόλυση μπορεί να προκαλέσει απόφραξη των νεφρικών σωληναρίων και να οδηγήσει σε οξεία νεφρική ανεπάρκεια, που απαιτεί αιμοκάθαρση. Διαταραχές πήξης – Διάχυτη ενδαγγειακή πήξη (DIC)

Σε σοβαρές αντιδράσεις μπορεί να ξεκινήσει μια αλυσιδωτή αντίδραση όπου το αίμα πήζει ανεξέλεγκτα μέσα στα αγγεία, προκαλώντας αιμορραγίες σε ζωτικά όργανα.

Αναφυλακτική αντίδραση

Παρότι σπανιότερη, σε κάποιες περιπτώσεις παρατηρείται σοβαρή αλλεργική αντίδραση, ειδικά αν υπάρχει έλλειψη της πρωτεΐνης IgA.

Συμπτώματα: δύσπνοια, πτώση πίεσης, οίδημα προσώπου, απώλεια συνείδησης.

Πυρετική μη αιμολυτική αντίδραση

Είναι συχνή, ήπια μορφή αντίδρασης σε μικρή ασυμβατότητα, με συμπτώματα όπως ρίγος και πυρετός.

Μετάδοση λοιμώξεων

Αν το αίμα δεν έχει ελεγχθεί επαρκώς, υπάρχει θεωρητικά ο κίνδυνος μετάδοσης νοσημάτων όπως ηπατίτιδα Β και C, HIV ή άλλα μικρόβια (αν και σπανίζει πλέον λόγω αυστηρού ελέγχου).

Πώς προλαμβάνονται τα λάθη;

Οι σύγχρονες μονάδες αίματος εφαρμόζουν αυστηρά πρωτόκολλα ελέγχου:

Ταυτοποίηση ασθενών με barcode, wristbands και διπλό έλεγχο.

Διασταύρωση ομάδων αίματος πριν από κάθε μετάγγιση.

Ενημερωμένο ιστορικό αλλεργιών και προηγούμενων μεταγγίσεων.

Παρά τα αυστηρά μέτρα, τα ανθρώπινα λάθη είναι πάντα μια πιθανότητα – γι’ αυτό και η συνεχής εκπαίδευση του ιατρονοσηλευτικού προσωπικού είναι κρίσιμη.

Συμπέρασμα:

Η λανθασμένη μετάγγιση αίματος είναι σπάνια αλλά δυνητικά θανατηφόρα. Κάθε μετάγγιση πρέπει να γίνεται με απόλυτη ακρίβεια και προσοχή. Η σωστή εκπαίδευση, οι σύγχρονες τεχνολογίες ταυτοποίησης και η τήρηση των πρωτοκόλλων είναι η ασπίδα ασφαλείας για ασθενείς και επαγγελματίες υγείας.

Πηγή: medlabnews.gr iatrikanea 

---